Z radością przedstawiamy raport podsumowujący trzyletni projekt „Obywatelska Agencja Ratingowa”, realizowany dzięki dofinansowaniu z Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich NOWEFIO 2022 na lata 2021–2030.
Naszym celem była szeroko zakrojona analiza kondycji mediów w Polsce – zarówno publicznych, jak i prywatnych – pod kątem ich:
- rzetelności,
- niezależności,
- warunków pracy dziennikarskiej,
- potencjalnych wpływów politycznych i komercyjnych.
Projekt objął cztery główne sektory medialne: telewizję, prasę, portale internetowe oraz rozgłośnie radiowe.
Sercem projektu byli Wolontariusze z całej Polski, którzy aktywnie uczestniczyli w dwóch kluczowych komponentach:
- Audyty obywatelskie w redakcjach medialnych – prowadzone stacjonarnie lub zdalnie (z wykorzystaniem metody białego wywiadu), miały na celu ocenę warunków pracy i przejrzystości struktur redakcji.
- Monitoring przekazów medialnych – w trakcie trwania projektu przeanalizowano aż 5783 materiały prasowe, radiowe, telewizyjne i internetowe. Każdy z nich był oceniany niezależnie przez troje wolontariuszy, a następnie weryfikowany przez doświadczonych członków zespołu.
Z jakimi wyzwaniami się mierzyliśmy?
Choć metodologia była jasno określona, napotkaliśmy przeszkody – przede wszystkim niechęć wielu redakcji, szczególnie prywatnych, do udziału w audytach. W takich przypadkach stosowaliśmy alternatywne formy pozyskiwania informacji: wnioski o dostęp do informacji publicznej, analizę sprawozdań finansowych, kontakt z pracownikami, wyszukiwanie informacji z ogólnodostępnych źródeł oraz wykorzystanie narzędzi takich jak Google Street View czy sztuczna inteligencja.
Co badaliśmy?
Jednostką analizy była każdorazowo pojedyncza publikacja: artykuł, materiał wideo, serwis informacyjny lub inny spójny przekaz medialny. Pod uwagę braliśmy m.in. jego zawartość merytoryczną, źródła, język, obecność elementów stronniczych czy sposób przedstawienia tematów.
Efekt?
To jeden z pierwszych tak kompleksowych projektów w Polsce, łączących watchdogowy monitoring mediów z obywatelskim zaangażowaniem społecznym. Ostateczne wyniki przedstawiamy w niniejszym raporcie, który dostępny jest poniżej w formacie PDF.
